گفت وگوی وبلاگ آفتاب با معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی - بخش ۲،
شکل گیری نظام همکاری بین مراکز تخصصی
به گزارش وبلاگ آفتاب، معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی از شکل گیری نظام همکاری بین مراکز تخصصی جهاد دانشگاهی در زمینه فرهنگی آگاهی داد و اظهار داشت: در چله دوم انقلاب اسلامی، علاوه بر بازبینی در تمامی رویدادها و فعالیت ها، حذف برخی رویدادها و جایگزین کردن آنها با رویدادهای جدید و نوآورانه، بدنبال بازسازی فرآیندها هستیم. با شکل گیری این نظام همکاری، مخاطب بوسیله یک پنجره واحد به رویداد وارد می شود، اما در عین حال با پنجره های متفاوتی در آن رویداد روبرو می شود و مخاطب می تواند بر طبق علاقه شخصی در رویداد شرکت نماید.
دکتر علیرضا کلانتر مهرجردی، معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی در بخش دوم گفت وگوی خود با ایسنا، دغدغه های روز فرهنگی کشور، لزوم توجه به نکات مطرح شده در بیانیه گام دوم انقلاب و سند تحول و ارتقای کارهای فرهنگی جهاد دانشگاهی را تشریح نمود.
معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی ضمن تاکید بر لزوم پیش گیری از موازی کاری در انجام کارهای فرهنگی اظهار داشت: یکی از مسائل مطرح در زمینه فرهنگی توجه این نکته است که نهادهای فعال در این حوزه باید به یک نظم و هماهنگی برسند و در گام دوم انقلاب نباید بدنبال انجام کارهای موازی باشیم. در گام و چله دوم انقلاب باید به سمت ارتقای کارهای فرهنگی حرکت نماییم. نهادهای فرهنگی کشور باید به اجماعی برسند که علاوه بر تقسیم کار، همه باهم همکار باشند. یکی از برداشت های من از بیانات مقام معظم رهبری این نکته است که علاوه بر تقسیم کار در زمینه فرهنگی با هدف جلوگیری از موازی کاری و بی نظمی در کارهای فرهنگی، همه اعضای فعال در این عرصه باید سایر اعضا را در انجام وظایف یاری کنند که این همان "ضلع جمعی" است؛ یعنی جمع بازیگرانِ حوزه فرهنگی دراین زمینه درگیر هستند و با یک انسجام فعالیت می نمایند واین انتظاری است که مقام معظم رهبری از نهادهای فرهنگی کشور دارند.
حرکت به سمت هم آفرینی در کارهای فرهنگی
دکتر کلانتر مهرجردی اضافه کرد: باید به سمت هم آفرینی و حرکت جمعی در کارهای فرهنگی حرکت نماییم تا کارهای کیفی و موثرتری انجام دهیم. در چله دوم انقلاب اسلامی، نظام، انقلاب و جامعه نیاز به یکسری حرکت های جدید و نوآورانه دارد. در دولت سیزدهم هم چنین دیدگاهی وجود دارد. رویکرد دولت سیزدهم، مردمی کردن دولت می باشد و مجموعه اقداماتی که در دولت صورت می گیرد، در امتداد تحقق این هدف است. اگر بپذیریم سیگنال هایی که دریافت می نماییم، ما را به سمت تغییر و تحول سوق می دهد و اگر قبول داشته باشیم که با وضعیت جدیدی مواجه هستیم، در این وضعیت جدید یکی از فاکتورهای ما دولت می باشد و دولت و گفتمان دولت برای جهاد دانشگاهی همیشه یک شاخص بوده است. جهاد دانشگاهی همیشه پیرو رهبری و همراه دولت بوده است، بدین جهت باید در کارهای فرهنگی، رویکرد نوینی مبتنی بر بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و نیازهای روز فرهنگی دانشگاه ها و جامعه در پیش بگیریم.
۳ گام مهم سند تحول و ارتقای کارهای فرهنگی جهاد دانشگاهی
وی اضافه کرد: با اهمیت ترین اولویتی که در برنامه فرهنگی جهاد دانشگاهی مدنظر داریم، پیگیری سند تحول و ارتقای کارهای فرهنگی این نهاد است. این سند در ۳ گام قابل بیان است: در گام نخست، کارهای فرهنگی در حال انجام جهاد دانشگاهی را رصد می نماییم که آیا اساساً ادامه این فعالیت ها مطلوب هست یا خیر و اگر مقرر است این فعالیت ها ادامه پیدا کند، با چه نگاهی و نگاهی باید ادامه پیدا کند. اگر مقرر است قسمتی از این فعالیت ها حذف شود، کدام فعالیت حذف و با چه کارهای جدیدی بر طبق نیاز جامعه جایگزین شود؟ بدین سبب در گام ابتدایی، مجموعه فعالیت ها و رویدادهای فرهنگی جهاد دانشگاهی در سراسر کشور را مورد رصد و ارزیابی دقیق قرار می دهیم. در گام دوم، بدنبال بازسازی فرایندهای کارهای فرهنگی هستیم. بطور مثال اگر چهار یا پنج مرکز تخصصی در زمینه کارهای فرهنگی داریم، نظام ارتباطی بین این مراکز تشکیل دهیم و فعالیت ها و رویدادهای فرهنگی به سمت یک پنجره واحد حرکت نماید. از همین رو از واحدها و مراکز سراسر کشور خواسته ایم که رویدادها و کارهایی را تعریف کنند که همه مراکز بتوانند بازیگرِ آن رویداد باشند. برای اصلاح فرایندهای کارهای فرهنگی، بدنبال هم آفرینی کارهای فرهنگی هستیم و مراکز و سازمان های تخصصی فرهنگی جهاد دانشگاهی باید به سمت هم آفرینی در تعریف رویدادها و کارهای فرهنگی حرکت کنند.
شکل گیری نظام همکاری بین مراکز تخصصی جهاد دانشگاهی در زمینه فرهنگی
دکتر کلانتر مهرجردی با اشاره به شکل اجرای برنامه ها و رویدادهای فرهنگی جهاد دانشگاهی در چله نخست انقلاب اظهار داشت: هر سازمان یا مرکز جهاد دانشگاهی بصورت مستقل و بر طبق عنوان تخصصی که داشت، رویدادهایی را تعریف و با همکاری واحدهای استانی اجرا می کرد؛ اما در چله دوم، علاوه بر بازبینی در تمامی رویدادها و فعالیت ها، حذف برخی رویدادها و جایگزین کردن آنها با رویدادهای جدید و نوآورانه، بدنبال بازسازی فرآیندها هستیم. به عنوان مثال، در برگزاری یک رویداد فرهنگی، چهار یا پنج مرکز تخصصی ما با یکدیگر نظام همکاری می سازند. با شکل گیری این نظام همکاری، مخاطب بوسیله یک پنجره واحد به رویداد وارد می شود، اما درعین حال با پنجره های متفاوتی در آن رویداد روبرو می شود و مخاطب می تواند بر طبق علاقه شخصی (سیاسی، اجتماعی، گردشگری، ...) در بخش سیاسی، اجتماعی یا گردشگری رویداد شرکت نماید. این اقدام از هدر رفت بودجه پیشگیری می کند.
معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی اضافه کرد: همانطور که اشاره شد، در گام نخست، رویدادها و کارهای فرهنگی در حال اجرا را مورد رصد و ارزیابی قرار داده و برنامه های نوآورانه و جدید را جایگزین کارهای قدیمی می نماییم. در گام دوم، هم آفرینی کارهای فرهنگی سازمان ها و مراکز جهاد دانشگاهی را دنبال خواهیم کرد. گام سوم هم به موضوع ساختارها اختصاص دارد. تمامی کارهای فرهنگی سازمان ها و مراکز جهاد دانشگاهی ذیل معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی تعریف شده اند. به سازی، تقویت و ارتقای وضعیت سازمان ها یا ساختاری معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی را در دستور کار داریم و تلاش خواهیم کرد ارتباط آنها را بصورت منسجم تری با حوزه پژوهش و آموزش جهاد دانشگاهی برقرار نماییم.
وی تاکید کرد: به عنوان مثال، مرکز گردشگری علمی- فرهنگی دانشجویان ایران می تواند سالانه کارهای پژوهشی هم در زمینه تخصصی خود داشته باشد یا مبدع ایجاد دوره های نوین آموزشی در زمینه گردشگری باشد و دراین زمینه، علاوه بر مخاطبان داخلی، مخاطبان منطقه ای را هم مدنظر داشته باشد؛ یعنی در بحث تغییرات ساختاری، نگاه بین المللی در زمینه فرهنگی را نیز دنبال می نماییم. البته در حال حاضر در بعضی از مراکز مثل سازمان کارهای قرآنی دانشگاهیان کشور، ایسنا و ایکنا کارهای بین المللی وجود دارد. بدین سبب بدنبال این هستیم که سازمان ها و مراکز جهاد دانشگاهی در سراسر کشور در زمینه فرهنگی یک گام به جلو برداشته و به لحاظ ساختاری، با حوزه آموزش و پژوهش جهاد دانشگاهی نیز ارتباط پیدا کنند.
تعریف کارهایی با مشارکت حداکثری نیروهای جوان و دانشجویی
دکتر کلانتر مهرجردی اشاره کرد: از یک سو، به سبب تغییر و تحولی که در فضای جامعه و حوزه مخاطبان روی داده است، باید به سمت تغییر و تحول در رویدادها و کارهای فرهنگی حرکت نماییم و از طرف دیگر، به سبب نگاه دولت سیزدهم درباب مردمی سازی فعالیت ها، این نگاه باید در جهاد دانشگاهی هم ترجمان پیدا کند و ترجمان آن در تعریف کارهای فرهنگی این است که فضای کارهای فرهنگی جهاد باید به سمت هرچه "بیشتر دانشجویی شدن" حرکت نماید. اگر جایی احساس می نماییم که فعالیت فرهنگی به سمت اداری شدن حرکت می کند، این مساله خلاف رویکرد مردمی سازی است. باید شاهد ورود گسترده نیروهای جوان و دانشجویی به رویدادها و کارهای فرهنگی جهاد دانشگاهی باشیم. کارهای فرهنگی جهاد دانشگاهی باید به سمت مخاطب محور بودن و مشارکت حداکثری جوانان و دانشجویان حرکت نماید.
معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی اضافه کرد: سه مفهوم معنایی در در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی مستتر است. مفهوم اول "قطعیت ها" است؛ این که انقلاب اسلامی ایران یک انقلاب منحصر به فرد است. مفهوم دوم "علائم تغییر" و نسلی است که با آن روبرو می باشیم. مفهوم سوم هم "شگفتی سازها" است، شگفتی سازها که درگام نخست انقلاب اسلامی با آنها روبرو بودیم، افرادی مثل مرحوم دکتر کاظمی آشتیانی که این افراد باید برای گام دوم انقلاب اسلامی، مدل و الگو شوند.
مردمی سازی و دانشجوسازی، رمز موفقیت کارهای فرهنگی
وی تاکید کرد: جهاد دانشگاهی هر زمان که به سمت مردمی سازی و دانشجوسازی کارهای فرهنگی حرکت کرده است و اقداماتی مانند تأسیس خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، مرکز گردشگری علمی- فرهنگی دانشجویان ایران، سازمان دانشجویان ایران و... انجام داده است، زمان توفیق جهاد دانشگاهی بوده است و این مساله نه فقط در مورد جهاد دانشگاهی، که در مورد هر نهاد دیگری هم صدق پیدا می کند. جهاد دانشگاهی همیشه یک نهاد مبتنی بر مخاطب بوده است. خیلی از نهادها مبتنی بر مخاطب شکل نگرفته اند، اما عناوین سازمان های تخصصی جهاد دانشگاهی، نشان دهنده مخاطب محور بودن کارهای فرهنگی جهاد دانشگاهی است.
دکتر کلانتر مهرجردی اشاره کرد: جهاد دانشگاهی تلاش می کند با این رویکرد، بدنبال بازآفرینی و تحول در فعالیت ها و رویدادهای فرهنگی خود باشد. اگر نتوانیم به عنوان کارگزار فرهنگی، کارهای خودرا با علاقه جوانان و دانشجویان منطبق کنیم؛ نتوانیم با زبان نسل جوان صحبت نماییم و آنها را با کارهای فرهنگی خود همراه کنیم؛ نتوانیم فضای بازیگری و مشارکت نسل جوان را در کارهای فرهنگی فراهم نماییم، نسل جوان علائق خودرا در جای دیگری جستجو می کنند.
معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی اظهار داشت: باتوجه به تغییراتی که سال قبل (۱۴۰۱) در مدیریت جهاد دانشگاهی صورت گرفت و در دوره ی جدید مدیریتی در جهاد دانشگاهی، دغدغه تحول فرهنگی باتوجه به مقتضیات زمان و ورود به چهل سال دوم انقلاب اسلامی از ضروریات اجتناب ناپذیر جهاد دانشگاهی است. مدیریت جدید جهاد دانشگاهی، فرهنگ را به عنوان یک دغدغه مهم، دنبال و تلاش می کند برای این موضوع، ذهن مسئولین و کارگزاران نظام را به سمت جهاد دانشگاهی به عنوان یک ظرفیت خوب معطوف کند.
جهاد دانشگاهی، یک قرارگاه فرهنگی آماده
دکتر کلانتر مهرجردی اضافه کرد: جهاد دانشگاهی یک قرارگاه فرهنگی آماده و دارای یک تجربه زیست فرهنگی موفق است. تجربه زیسته جهاد دانشگاهی در زمینه فرهنگی یک تجربه بسیار عالی در میان سایر نهادها شمرده می شود و این مساله را می توان در دیدگاه ها و بیانات مقام معظم رهبری و مسئولین نظام مشاهده کرد. این قرارگاه آماده، گستره و پهنه خوبی در سراسر کشور دارد و هم در جامعه و هم در دانشگاه حضور دارد و می تواند طیف مخاطبان خودرا از جامعه دانشگاهی و عموم جامعه تعریف کند. دانشگاه ها و نهادهای علمی کشور این نکته را مدنظر داشته باشند که جهاد دانشگاهی یک قرارگاه فرهنگی آماده است و می توانند خیلی از مطالبات و انتظارهای موجود در زمینه فرهنگی را بوسیله جهاد دانشگاهی پیگیری کنند؛ بدین سبب زمینه پشتیبانی از کارهای این نهاد هم شکل بگیرد. بوسیله سازوکارهایی که در نظام بودجه ریزی دانشگاهی وجود دارد و با کمک مسئولین، می توان یک ظرفیت بودجه ای یا حمایتی از درون دانشگاه برای انجام کارهای فرهنگی جهاد دانشگاهی در نظر گرفت.
چابکی و کارآمدی، زمینه ساز اعتماد نهادهای مختلف به جهاد دانشگاهی
وی اشاره کرد: جامعه یکی از عرصه های حضور و فعالیت جهاد دانشگاهی است. چابکی و کارآمدی جهاد دانشگاهی در زمینه فرهنگی، موجب اعتماد نهادهای مختلف به جهاد دانشگاهی شده است، از ین جهت، می تواند بوسیله نهادهای فرهنگی عمومی که در استانهای مختلف فعالیت می نمایند، مورد حمایت قرار بگیرد و انتظار ما این است که ان شاءالله باتوجه به سبقه و سابقه جهاد دانشگاهی، نهادهای فعال و مسئولین به رویکرد جدید جهاد دانشگاهی اعتماد کامل داشته باشند و در امتداد پشتیبانی از این نهاد انقلابی در حد مقدورات خود، قدمهای جدی برداشته و جهاد دانشگاهی را در راه اثرگذاری در زمینه فرهنگی جامعه یاری دهند. تلاش می نماییم کارهای فرهنگی جهاد دانشگاهی را مبتنی بر اثربخشی دنبال نماییم و بدنبال انجام کارهای فرهنگی صرف نباشیم.
دکتر کلانتر مهرجردی به حضور موثر جهاد دانشگاهی در دانشگاه ها از سالهای نخست پیروزی انقلاب اسلامی اشاره نمود و اظهار داشت: جهاد دانشگاهی از ابتدا در دانشگاه های مادر کشور حضور داشته است؛ یعنی واحد، مرکز یا سازمان خودرا در دانشگاه های مادر کشور تاسیس کرد. اما تعریف نخبگی چیست؟ تعریف اول: افرادی که می توانند از سد کنکور عبور کرده و وارد دانشگاه های مادر شوند. از نظر من این افراد عموما دارای شرایط نخبگی هستند و از این حیث، عموم دانشجویان که وارد دانشگاه های مادر و سطح یک کشور می شوند، نخبه هستند. جهاد دانشگاهی به سبب حضور در دانشگاه ها، از ظرفیت تعامل با نخبگان برخوردارست. در طول سیر تطور جهاد دانشگاهی، نقطه عطف این نهاد زمان هایی بوده است که مسیر را برای ورود نخبگان به کارهای خود هموار کرده است و هرجا نتوانسته ایم مسیر را برای ورود نخبگان هموار نماییم، شاهد افول کارهای جهاد دانشگاهی بوده ایم. مجموعه کارهای جهاد دانشگاهی نیز نشان میدهد که از بستر یا زیست بوم لازم برای پرورش نخبگان برخوردارست.
وی اضافه کرد: در زمینه فرهنگی، به عنوان مثال در سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی دو رویکرد را در حوزه معرفی نخبگان مدنظر داریم. سازمان انتشارات از یک معنا، مرکزی برای تولید محتوای آموزشی است که از شروع تأسیس تا کنون، بدنبال تولید محتوای علمی برای دانشگاه ها و نظام علمی کشور بوده و از ابتدا، مسیر ورود اصحاب دانشگاه شامل استاد، نخبه علمی، دانشجویان و نخبگان جوان بوده است؛ از این لحاظ، سازمان انتشارات محلی برای تولید محتوای تولید شده توسط نخبگان کشور بوده است. یکی از کارهایی که سازمان انتشارات در طول دوره های مختلف فعالیت اش انجام داده است، غیر از فعالیت نشر علم یا دانش، کارهای فرهنگی در رابطه با حوزه کتاب بوده است. برخی رویدادها و برنامه های فرهنگی که می تواند فرهنگ تولید علم یا فرهنگ مطالعه در کشور را گسترش و ارتقاء دهد که در این راه هم بدون مراجعه به نخبگان، این کار انجام نشده است.
نو به نو شدن جریان نخبگی در نهاد جهاد دانشگاهی
معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی اشاره کرد: یکی از برنامه هایی که در دستور کار داریم، پرداختن به زندگی و تجربیات علمی و مدیریتی مرحوم " دکتر کاظمی آشتیانی" در قالب تاریخ شفاهی است و سازمان انتشارات بدنبال تدوین تاریخ شفاهی از زندگی نخبگان کشور است و طبیعتا این کار را از نخبگان جهاد دانشگاهی شروع می کند. همانطور که اشاره شد، خیلی از افراد به جهاد دانشگاهی وارد شده، پرورش یافته و تبدیل به نخبه شده اند و در عرصه های مختلف به کشور خدمت رسانی می کنند.
وی اضافه کرد: این همان چیزی است که جهاد دانشگاهی می تواند از آن دفاع کند. جهاد دانشگاهی مانند رودخانه ای است که پرورش نخبگان مانند آب در آن جریان دارد و این جریان همیشه ادامه دارد. جهاد دانشگاهی می تواند مسیر زیست بوم نخبگی را تعریف کند؛ نخبگان وارد این نهاد شده و با کسب تجربه، از آن خارج می شوند و در بخش های مختلف کشور خدمت رسانی می کنند و این مساله می تواند نو به نو ادامه داشته باشد. نه این که بخواهیم نخبه ای را جذب کرده و بخواهیم آنرا همیشه برای خودمان نگه داریم. جهاد دانشگاهی بدنبال این است که فضا را برای تربیت نخبگان فراهم نموده و آنها را در اختیار مدیریت اجرائی و نهادهای علمی و مدیریت فرهنگی کشور قرار دهد. جهاد دانشگاهی این ظرفیت را در اختیار دارد که قسمتی از جامعه جوان نخبه کشور را برای افق آینده مدیریت کشور آماده کند. در مراکز تخصصی و پژوهشکده های جهاد دانشگاهی این کار در حال انجام است و به جهت اینکه این حرکت بتواند موجی در جامعه و کشور بوجود آورد، نیازمند پشتیبانی از سوی دولت و مجلس هستیم.
ادامه دارد...
منبع: aftablog.ir
itemprop="bestRating">5
436
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب